A kto umarł, ten nie żyje – czyli uśpienie psa

Mało jest na świecie rzeczy pewnych – niewątpliwie jedną z nich jest śmierć. Każdy z nas chciałby, żeby nasz zwierzak był z nami jak najdłużej. Czasem po długich latach wspaniałego życia, zwierzę bezboleśnie umiera podczas snu, a czasem właściciel musi podjąć jedną z najtrudniejszych decyzji w swoim życiu – jeśli zwierzę bardzo cierpi, właściciel może mu w tym ulżyć, podejmując decyzję o eutanazji. Nie jest to łatwe, ale bywa, że stan zdrowia psa nie pozostawia innego wyboru.

Kiedy wskazane jest przeprowadzenie eutanazji psa?

Zgodnie z Ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, osobą która wskazuje konieczność uśmiercenia zwierzęcia jest lekarz weterynarii. Stwierdza czy możliwe jest zachowanie dobrostanu zwierzęcia, leczenie go i jeśli nie całkowite wyleczenie to chociaż czy można zapewnić mu komfort życia i brak bólu. Kodeks Etyki Lekarza Weterynarii w art. 15 mówi, że „2. W przypadku chorego zwierzęcia należy ograniczyć jego cierpienia i dążyć do przywrócenia mu zdrowia. 3. W uzasadnionych przypadkach, lekarz weterynarii może rozważyć możliwość humanitarnego uśmiercenia zwierzęcia”.

Jednym słowem decyzję o eutanazji psa powinien podjąć lekarz i mieć do tego silne podstawy. Niestety zdarza się, że zachodzi konieczność natychmiastowego uśpienia ukochanego pupila i nic nie możemy na to poradzić.

Eutanazja na życzenie właściciela?

Czasem właściciele psów uważają, że decyzja o eutanazji psa należy wyłącznie do nich. Jednak szanujący się lekarze weterynarii mają pełne prawo odmówić przeprowadzenia zabiegu, jeśli uznają, że zwierzęciu można pomóc. Nie jest argumentem do uśpienia psa jedynie starość, brak funduszy na leczenie czy (absurdalnie!) wyjazd na wakacje. Jeśli właściciela nie stać na leczenie psa, a lekarz weterynarii w czasie badania stwierdzi, że zwierzęciu można jeszcze pomóc to można poszukać innych rozwiązań. Jednym z nich jest zgłoszenie się do fundacji dla zwierząt, zrzutka w internecie, czasem nawet rozłożenie kosztów leczenia na raty – wszystko zależy od chęci i inicjatywy właściciela. Dla bardziej „opornych” właścicieli istnieje także możliwość podpisania zrzeczenia praw własności zwierzęcia.

Wypadki komunikacyjne, a uśpienie psa

Zdarzają się sytuacje kiedy lekarze weterynarii podejmują decyzję, aby uśpić psa bez kontaktu z właścicielem, np. jeśli do przychodni zostanie przywiezione zwierzę po wypadku komunikacyjnym, mające ciężkie obrażenia, a możliwości pomocy są niewielkie. Czasami w takich sytuacjach ustalenie właściciela jest niemożliwe.

Eutanazja ślepego miotu

Zgodna z prawem jest także eutanazja ślepych miotów. Wynika to z przepisów dotyczących metod zapobiegania bezdomności ustalonych przez konkretne gminy. Wiadomo, że najlepszą metodą zapobiegania bezdomności byłoby uniemożliwienie rozmnażania bezpańskim zwierzętom, jednak gdy już dojdzie do takiej sytuacji to prawo dopuszcza takie rozwiązanie.

Czym właściwie jest eutanazja psa i na czym polega?

Wiele osób, które nie miały z tym wcześniej do czynienia, zastanawia się jak wygląda uśpienie psa, na czym polega i czemu je rozważać. Otóż eutanazja pomaga zwierzęciu odejść bez bólu. Obowiązkiem lekarza weterynarii jest przeprowadzenie zabiegu w taki sposób, by zwierzę nie odczuwało dyskomfortu.

Wskazania do uśpienia psa

Jeśli stan psa wskazuje na którąkolwiek z poniższych przesłanek to możliwa jest konieczność eutanazji.

znaczne cierpienie i nieuleczalna choroba

Kiedy pies cierpi na ciężką chorobę, a wprowadzone leczenie jest nieskuteczne i jego stan zdrowia pogarsza się, dodatkowo nie jest w stanie wykonywać samodzielnie podstawowych czynności fizjologicznych oraz odmawia jedzenia i picia oraz nie jest możliwe zachowanie prawidłowego dobrostanu, jest to wskazaniem do eutanazji. Należy mieć na uwadze, że jeżeli właściciel wybierze się w celu uśpienia psa do „obcego” lekarza weterynarii i nie będzie miał dotychczasowej dokumentacji leczenia to lekarz może odmówić przeprowadzenia zabiegu.

poważne zagrożenie sanitarne

Odgórnie nakaz eutanazji występuje w przypadku wystąpienia u zwierzęcia choroby stanowiącej zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi, gdy istnieje poważne zagrożenie sanitarne. W naszym kraju w przypadku psów i kotów jest to wścieklizna. Nie podejmuje się prób jej leczenia, chore zwierzęta po obserwacji poddawane są eutanazji.

skrajna agresja zwierząt

Sprawa kontrowersyjna – bo kiedy jesteśmy w stanie określić, że z psem już kategorycznie nie da się pracować i nie można już nic więcej zrobić? Jest to decyzja ciężka i musi być poparta z jednej strony dokładnymi badaniami stanu zdrowia zwierzęcia (być może agresywne zachowanie dotyczy np. bolesności jakiegoś narządu lub zmian w mózgu) a z drugiej strony pracą z trenerami i behawiorystami. Należy mieć na uwadze, że skrajna agresja nie jest tylko jednorazowym „wybrykiem” i pogryzieniem człowieka lub innego psa. Na podstawie opinii specjalistów, jeśli zostanie stwierdzone, że psu nie można pomóc ani farmakologicznie ani behawioralnie – może zapaść decyzja o uśpieniu psa agresywnego.

Gdzie można przeprowadzić zabieg eutanazji?

Generalnie eutanazja psa może zostać przeprowadzona w każdym gabinecie weterynaryjnym, przychodni i klinice weterynaryjnej. Jeśli wybrany lekarz weterynarii ma możliwość wizyt domowych to jest także opcja uśpienia psa w domu. Na pewno będzie to opcja korzystniejsza dla psa, ponieważ uniknie dzięki temu stresu związanego z transportem i wizytą w obcym miejscu.

Jak przebiega uśpienie psa?

Pierwszym etapem przeprowadzania zabiegu uśpienia psa jest podanie tzw. premedykacji. Zastrzyk podaje się domięśniowo, co może spowodować chwilowy dyskomfort. Podane zostają leki rozluźniające i znieczulające, które po 5-10 minutach zaczynają działać i pies uspokaja się i przestaje reagować na bodźce zewnętrzne. Nie odczuwa bólu. To istotne, ponieważ podanie tylko środka usypiającego, bez wcześniejszego znieczulenia może być bolesne – jednak w niektórych krajach procedurę przeprowadza się przy użyciu tylko leków usypiających. Następnie zakładane jest dojście dożylne poprzez wenflon i podawany jest środek usypiający, powodujący zatrzymanie akcji serca.

Czy właściciel musi być obecny przy eutanazji?

Decyzja co do obecności podczas zabiegu eutanazji zwierzęcia należy do właściciela – nie każdy jest w stanie poradzić sobie w tej sytuacji, jednak warto mieć na uwadze, że pupilowi może być łatwiej w towarzystwie znajomej osoby.

Jeśli właściciel psa zdecyduje się na obecność przy zabiegu to warto mieć na uwadze kilka sytuacji, które mogą mieć miejsce w reakcji na podane leki. Po podaniu środków znieczulających mogą zdarzyć się wymioty lub sam odruch wymiotny. W wyniku działania leków usypiających może także dojść do drżenia mięśni lub odruchów całych kończyn. Dzieje się to całkowicie poza świadomością zwierzęcia i wynika z impulsów nerwowych. W wyniku całkowitego rozluźnienia mięśni dochodzi także do rozluźnienia zwieraczy, co skutkuje oddaniem moczu i kału.

Właściciel może się także zdecydować na obecność jedynie przy pierwszym etapie – do momentu jak zwierzak straci przytomność w wyniku podania leków znieczulających. Następnie może pożegnać się z ukochanym pupilem i opuścić gabinet.

Jak przygotować się na ten moment?

Chyba nie ma jednoznacznej recepty na to jak przygotować się na śmierć zwierzęcia. Warto jednak zawsze pamiętać, że taka decyzja nie jest decyzją pochopną i ma na celu zaoszczędzenie przyjacielowi cierpienia w chorobie. Psiak niewątpliwie spędził ze swoim kochającym właścicielem szczęśliwe życie.

Co zrobić ze zwłokami po śmierci psa?

Co po zrobić ze zwłokami psa po jego śmierci? Kiedyś popularne było zakopywanie we własnym ogrodzie, jednak aktualnie w związku z przepisami o ochronie środowiska jest to niezgodne z prawem i uzasadnione możliwością zagrożenia epidemiologicznego. W przypadku eutanazji psa istotny jest także fakt, że w ciele zwierzęcia znajdują się środki, które dla zdrowego zwierzaka, który by ze zwłokami miał kontakt, mogłyby okazać się śmiertelnym zagrożeniem. Zakopanie zwłok psa w ogrodzie wiąże się także z karą finansową dla właściciela.

Pochówek czy kremacja psa?

Aktualnie istnieje wiele możliwości, uzależnionych wyłącznie od woli i finansów właściciela. Opcją najbardziej budżetową jest poddanie zwłok kremacji zbiorowej. W tym celu zwłoki psa zostawia się w gabinecie, w którym przeprowadzana była eutanazja psa. Drugą opcją, nieco bardziej kosztowną, jest kremacja indywidualna. Istnieje aktualnie wiele firm zajmujących się tego typu usługami, jest duży wybór specjalnych psich urn, a także innych pamiątek. Można także pochować psa na cmentarzu dla zwierząt.

Koszt eutanazji psa

Właściciele często zastanawiają się ile kosztuje uśpienie psa. Na koszty eutanazji składa się kilka pozycji:

• koszty podanych leków znieczulających
• koszty środka usypiającego
• koszty wynikające z wizyty w przychodni lub dojazdu do domu
• koszty kremacji lub pochówku

Koszty koniecznych leków i kremacji zależą głównie od wagi psa.

Podsumowanie

Uśpienie psa jest prawdopodobnie najtrudniejszą decyzją dla każdego opiekuna czworonoga. Należy jednak mieć na uwadze, że jest to sytuacja, w której chodzi o dobro przyjaciela. Warto przy tym pamiętać, że jest to również trudny moment dla lekarza weterynarii, który tą procedurę musi przeprowadzić. Najważniejsze jest jednak to, że kochającemu zwierzakowi nic już nie dolega i nie cierpi.